Oordeel als Sense – jouw innerlijke supersensor voor zuiverheid en waarheid
Sense gaat over ons vermogen om de voortdurende stroom zintuiglijke gegevens én de energie(velden) om ons heen grotendeels onbewust te filteren, te beoordelen, te interpreteren en er betekenis aan te verlenen. Die stroom is er altijd – in gesprekken, op plekken waar we zijn, bij alles wat we horen, voelen, ruiken, proeven en intuïtief aanvoelen. Sense is het innerlijke mechanisme dat probeert van die enorme hoeveelheid indrukken iets logisch, iets begrijpelijks te maken. Het is een supersensor, altijd actief op de achtergrond, die constant zoekt naar wat voor jou relevant is. En bij jou draait deze sensor volledig om één kernwoord: oordeel.
Dat betekent niet dat je de hele dag bewust aan het oordelen bent. Het betekent ook niet dat je een veroordelend of kritisch persoon bent. Wat het wél betekent, is dat jouw systeem – jouw innerlijke ordeningsmechanisme – van nature is afgestemd op het beoordelen, vergelijken en onderscheiden van dat wat klopt van dat wat niet klopt. En dat gebeurt razendsnel. Niet vanuit je hoofd, maar vanuit je lijf. Jouw lichaam weet, sneller dan je gedachten, wat wel of niet resoneert met jou.
Als jouw Sense draait om oordeel, dan ben je iemand die diep vanbinnen aanvoelt of iets of iemand bij je past. Je hebt een gevoeligheid voor de onderliggende toon of energie van situaties, gesprekken en mensen. Je ‘luistert’ niet alleen met je oren, maar ook met je gevoel. Wat jij waarneemt, gaat voorbij aan woorden. Je pikt het op in de sfeer, in lichaamstaal, in iemands blik of houding, in de subtiele signalen die de meeste mensen over het hoofd zien.
Je afstemming gebeurt bijna automatisch. Zodra je in contact komt met iemand, vang je signalen op. Je merkt soms binnen een paar seconden al of iemand oprecht is, of niet. Of iets zuiver aanvoelt, of juist manipulatief. Je hoeft daar geen lange analyse voor te doen. Het is er gewoon: een ja of nee, een helder gevoel dat zich vormt diep vanbinnen. Vaak kun je niet direct uitleggen waarom je iets voelt zoals je het voelt – maar je weet wél dat het klopt. En meestal blijkt dat later ook zo te zijn.
Jouw sensor van oordeel vergelijkt, weegt, voelt en ordent. Dat doet het niet alleen in contact met mensen, maar ook in situaties. In groepen voel je bijvoorbeeld razendsnel wie er authentiek is, wie er speelt, wie er oprecht geïnteresseerd is en wie vooral bezig is met zichzelf. Je voelt het verschil tussen woorden en daden. Tussen iemand die vanuit verbinding spreekt en iemand die zich verschuilt achter beleefdheid of oppervlakkige sociale codes. Jouw systeem zegt je direct: hier hoor ik thuis, hier niet. Hier klopt het, hier niet.
Deze manier van waarnemen is niet iets wat je kiest. Het is een diep ingebouwd patroon van afstemmen. En hoewel het je veel oplevert – zuiverheid, richting, inzicht – kan het soms ook verwarrend zijn. Misschien ben je opgegroeid met het idee dat oordelen 'slecht' is, of dat je niet te snel mag beslissen over anderen. Het kan zijn dat je juist veel moeite doet om niet te oordelen, om open te blijven, om mensen het voordeel van de twijfel te geven. En toch blijft dat innerlijke gevoel zich aandienen. Je merkt dat je al voelt wat klopt nog voordat je hoofd heeft kunnen meedenken.
Het is belangrijk om te beseffen dat deze vorm van oordeel niets met veroordelen te maken heeft. Jouw oordeel is geen hardheid, geen afwijzing. Het is een verfijnde, innerlijke afstemming op echtheid. Op resonantie. Je zoekt naar wat zuiver is, wat klopt, wat eerlijk voelt. Alles wat daar niet aan voldoet, schuurt voor jou. Het maakt dat je afstand neemt, dat je terughoudend wordt, of zelfs dat je je afsluit. Niet uit onwil, maar omdat jouw systeem voelt: dit is niet voedend, niet veilig, niet waar.
In sociale situaties ben je vaak een stille waarnemer. Je leest tussen de regels. Je voelt mee met wat niet gezegd wordt. Een blik, een nuance, een stilte – ze spreken boekdelen voor jou. Daardoor kun je vrij snel een voorkeur ontwikkelen voor wie je prettig vindt en wie niet. En ook al wil je soms nog ruimte geven aan je eerste indruk, meestal blijft je gevoel overeind. Je kunt best open blijven, maar wat je voelt laat zich niet zomaar wegduwen.
Deze innerlijke scherpte maakt ook dat je situaties heel snel kunt beoordelen. In veranderende omstandigheden weet je instinctief wat nodig is. In groepen voel je onmiddellijk jouw plek. Je weet bij wie je hoort, bij wie niet. Je herkent dynamieken, patronen, spanningen – soms zelfs voordat anderen zich ervan bewust zijn. Je reageert daar niet altijd direct op, maar jouw systeem heeft de informatie al opgeslagen. En zodra je er woorden aan geeft, zijn die vaak trefzeker.
Wat je helpt in het omgaan met deze Sense, is het erkennen van je eigen gevoeligheid. Het accepteren dat jouw systeem op een andere manier werkt dan dat van mensen die bijvoorbeeld veiligheid of zekerheid als Sense hebben. Jij ordent op basis van afstemming, gevoel, energie. Je hoeft daar niets voor te doen – het gebeurt vanzelf. Maar als je jezelf toestaat erop te vertrouwen, dan wordt het een ongelooflijk krachtig kompas.
Tegelijkertijd is het waardevol om jezelf de ruimte te geven om je eerste indrukken te onderzoeken. Niet om ze te ontkrachten, maar om ze de tijd te geven om verder tot uitdrukking te komen. Soms heeft een persoon of situatie meer lagen dan je in eerste instantie kunt zien. Jouw eerste indruk is zelden fout, maar het is goed om nieuwsgierig te blijven. Laat je oordeel helder zijn, maar houd ook ruimte om opnieuw te voelen als iets verandert.
In je dagelijks leven merk je wellicht dat je liever observeert dan direct meedoet. Je voelt eerst aan of iets klopt voordat je je echt laat zien. Je houdt er niet van als dingen aan de oppervlakte blijven. Je zoekt diepte, echtheid, waarheid. Daarom kan het zijn dat je gesprekken zonder inhoud vermijd, of dat je moeite hebt met mensen die zichzelf anders voordoen dan ze zijn. Jij hebt een feilloze antenne voor incongruentie – en dat maakt jou tot een natuurlijke gids voor zuiverheid.
In coaching of begeleiding is het belangrijk dat je serieus genomen wordt in jouw gevoeligheid. Een goede coach zal je niet afleiden met goedbedoelde adviezen, maar ruimte geven aan wat jij voelt. Je hoeft niet alles rationeel te onderbouwen. Vaak liggen jouw inzichten verborgen in dat stille, innerlijke weten – en een goede coach helpt je die woorden te geven, zonder het te forceren.
Je kunt ook zelf leren om je gevoelens onderweg te vangen. Door ze op te schrijven, te benoemen, of er gewoon even bij stil te staan. Soms helpt het om een nachtje ergens over te slapen. Vaak merk je dan dat je gevoel alleen maar helderder is geworden. Die innerlijke helderheid is jouw kracht.
Jouw Sense van oordeel laat je intuïtief zien waar je thuishoort. Het laat je voelen wie je vertrouwen kunt en wie niet. Het helpt je om op een integere manier in het leven te staan. En als je leert om die innerlijke waarneming te combineren met zachtheid en openheid, kun je anderen inspireren met jouw scherpte. Niet door te oordelen in de zin van 'beter of slechter', maar door helder te onderscheiden wat klopt – voor jou, voor het moment, voor het geheel.
Deze gave maakt je geschikt voor rollen waarin afstemming cruciaal is. Denk aan werk waarin je situaties moet inschatten, keuzes moet maken, mensen moet begeleiden of een sfeer moet bewaken. Jij voelt waar spanning zit, wat klopt en wat niet – en dat maakt je tot een natuurlijke raadgever voor anderen die dat zelf nog niet kunnen zien.
Tenslotte: laat je niet ontmoedigen door de gedachte dat ‘oordelen’ iets negatiefs is. Jouw oordeel is niet hard of veroordelend, het is zuiverend. Je helpt jezelf en anderen om bij de essentie te komen. Om waarheid te onderscheiden van illusie. Om te kiezen voor wat klopt. En daar hoef je niets voor te forceren – je hoeft het alleen maar te volgen. Jouw lijf weet. Jouw systeem wijst je de weg.
Wanneer jij jouw innerlijke afstemming serieus neemt, wordt jouw Sense geen last, maar een leidraad. Geen oordeel, maar inzicht. Geen afstand, maar richting. En dat is precies de rol die jij mag vervullen in deze wereld: iemand die met helderheid, eerlijkheid en integriteit voelt, benoemt en weet wat waar is.